انتقاد از سخنان رئیس جمهور و رئیس مجلس در اجلاس خانواده/ پزشکیان فقط موعظه کرد؛ قالیباف هم شعارهایی داد که با خانواده امروز تناسبی نداشت

سخنان رئیس‌جمهور نیز مشکلات خاص خود را دارد. تصور می‌کنند که با بیان یکسری مشکلات و مواعظ ولو مفید، مسئولیت خود را انجام داده‌اند. درحالی‌که وظیفه دولتمداران بیان مشکلات نیست؛ بلکه از گام بعدی، یعنی سیاست‌ها و شیوه‌های کاهش مسایل و مشکلات آغاز می‌شود. متأسفانه از این گام هیچ خبری نیست. از مقامات سیاسی برای با اهمیت نشان دادن همایش استفاده می‌شود؛ درحالی‌که کار اصلی آنان شرکت در همایش‌های مهم برای اعلان سیاست‌های خود است.

نهاد خانواده در حال به دوش کشیدن بارهایی است که وظیفه نهادهای دیگر است، نهاد آموزش و پرورش، نهاد رسانه، نهاد دین و نهاد دولت هرکدام عهده‌دار نقش‌هایی هستند که اغلب انجام نمی‌دهند و خانواده مجبور است که آنها را به‌تنهایی انجام دهد؛ درحالی‌که نمی‌تواند. فرار از ازدواج و نیز دوری از فرزندآوری و افزایش بیش از انتظار طلاق نتیجه ناخوشایند ناتوانی نهادهای دیگر در انجام وظایف‌شان و خم شدن کمر خانواده زیر این فشارهاست.

ویژگی جامعه توسعه‌یافته تفکیک وظایف در نهادهای گوناگون است. در قدیم همه این نقش‌ها در خانواده ایفا می‌شد؛ ولی اکنون خانواده هسته‌ای و کوچک که اغلب زن و مرد مزدبگیر هستند، این نقش‌ها را به نهادهای دیگر محول کرده‌اند.

این نهادها چه کار باید انجام دهند؟ دولت باید قوانین و سیاست‌های مناسب برای خانواده و زنان تهیه کند که به‌طورکلی، در این مورد زمین‌گیر است و دریغ از یک تحول مثبت که همچنان قوانین و سیاست‌های قدیمی پابرجاست؛ قوانینی که برای مسائل و نیازهای جدید پاسخگو نیستند و هر روز یک جای آن را وصله‌پینه می‌کنند. به‌جای انجام این وظیفه، دایره امربه‌معروف ونهی‌ازمنکر درست کرده‌اند تا مردم را تربیت کند؛ آن هم از سوی نهادی که بیش از همه نیازمند تربیت شدن است.

نهاد آموزش‌وپرورش دولتی که باید کودک و نوجوان را به‌صورت رایگان و برای آینده‌ای همه‌جانبه تربیت کند، به‌کلی دور از این وظیفه و رسالت است و خانواده باید هزینه بسیار سنگینی که ندارد را برای این کار بپردازد تا این نقیصه را جبران کند. رسانه رسمی که تماماً از مرحله پرت است و گویی در این جامعه نیست و مصداق «خود گویی و خود خندی» شده است.

کودک و جوان امروزی ایران از نظر بهره‌مندی از رسانه مفید و موثر و فراگیر در فقر وحشتناک است. نهاد دین که باید پناهگاه معنویت خانواده و راه‌حل مشکلات باشد، خودش تبدیل به مشکل و گرهی بازنشدنی شده است. نهاد اقتصاد نیز در بدترین حالت ممکن در چند دهه گذشته قراردارد، در نتیجه این نهاد نیز نمی‌تواند محلی برای بروز خلاقیت جوانان و آرامش خاطر اقتصاد خانواده باشد.

بخش اصلی بحران‌های موجود در خانواده ایرانی را باید ذیل این تحلیل درک کرد. خانواده انشا نمی‌خواهد. سخنرانی‌ها و کلی‌گویی‌های مسئولان مسئله‌اش را حل نمی‌کند. خانواده، نیازمند پناهگاه و نهادهای حامی است.